Trong kỹ thuật in lụa trên vải, ngoài lưới in và mực in thì keo chụp bản là một trong những vật liệu có vai trò quan trọng nhất. Chất lượng của keo quyết định trực tiếp đến độ nét, độ bền và khả năng tái sử dụng của bản in. Để tạo ra những hình in sắc sảo, không lem, không bong tróc khi in trên vải, người thợ in cần hiểu rõ về đặc tính, cách chọn và cách sử dụng keo chụp bản in lụa sao cho tối ưu nhất.
Giới thiệu về keo chụp bản in lụa trên vải
Keo chụp bản là gì?
Keo chụp bản in lụa (hay còn gọi là keo nhạy sáng) là một loại nhũ tương có khả năng phản ứng với ánh sáng, dùng để phủ lên bề mặt lưới in nhằm tạo lớp màng ảnh. Sau khi được chiếu sáng qua phim thiết kế, phần keo tiếp xúc ánh sáng sẽ khô cứng lại, trong khi phần bị che sáng sẽ tan ra khi rửa nước, hình thành vùng khuôn in cần thiết.
Keo chụp bản đóng vai trò quan trọng khi tạo khuôn in, quyết định độ sắc nét của hình ảnh, độ bền của khuôn và số lần in mà bản có thể chịu được trước khi hỏng.
Ứng dụng của keo chụp bản trong in lụa vải
In lụa trên vải là lĩnh vực đòi hỏi khuôn in có độ bền cơ học cao, bám chắc lưới và chịu được ma sát từ dao gạt, mực in. Keo chụp bản được sử dụng để tạo khuôn cho các loại in phổ biến như in áo thun, in logo thương hiệu, in hoạt hình, in chuyển nhiệt hoặc in phủ nền.
Keo phù hợp sẽ giúp bề mặt khuôn láng mịn, rửa dễ, nét in rõ và không bị nứt hay bong khi gặp dung môi trong quá trình in.
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của keo chụp bản
Thành phần chính
Keo chụp bản in lụa thường gồm ba nhóm thành phần chính:
-
Nhũ tương polymer: Là nền tạo màng, giúp bám lưới và định hình khuôn.
-
Chất nhạy sáng (diazo hoặc photopolymer): Giúp keo phản ứng với tia UV, hình thành vùng ảnh sau khi chiếu sáng.
-
Phụ gia và dung môi: Hỗ trợ tăng độ nhớt, độ bám và khả năng chống dung môi trong mực in.
Tỷ lệ và chất lượng của từng thành phần này ảnh hưởng rất lớn đến độ bền và độ nét của khuôn in.
Cơ chế nhạy sáng
Khi phủ keo lên lưới in và để khô, phần keo vẫn ở trạng thái mềm. Sau đó, khi chiếu ánh sáng UV qua phim thiết kế, các phần keo nhận ánh sáng sẽ phản ứng và cứng lại, tạo thành lớp polymer không tan. Phần bị che sáng sẽ giữ nguyên tính tan và được rửa trôi bằng nước, để lại hình ảnh cần in.
Nhờ cơ chế này, khuôn in tạo được hình ảnh sắc nét, chi tiết và có thể chịu được hàng nghìn lượt in mà không biến dạng.
Các loại keo chụp bản in lụa phổ biến hiện nay
Keo diazo (keo 2 thành phần)
Đây là loại keo truyền thống, gồm phần nhũ tương và phần dung dịch nhạy sáng (thường là diazo). Trước khi sử dụng, người dùng phải pha hai thành phần này với nhau và khuấy đều.
Ưu điểm của keo diazo là cho lớp màng dày, bám lưới tốt và chịu dung môi cao, thích hợp cho in vải, in nhựa, in thủy tinh hoặc gỗ. Tuy nhiên, keo này cần thời gian phơi lâu hơn và tuổi thọ sau pha không quá dài.
Keo photopolymer (keo 1 thành phần)
Keo photopolymer hiện đại đã được pha sẵn chất nhạy sáng ngay trong nhũ tương, giúp tiết kiệm thời gian pha trộn và có độ ổn định cao. Keo này có độ nhạy sáng mạnh, thời gian phơi ngắn, cho độ nét hình ảnh rất cao, phù hợp cho các chi tiết in tinh xảo trên vải mịn.
Nhược điểm của loại này là kém bền với dung môi mạnh, vì vậy cần chọn đúng loại chuyên dụng cho in trên vải.
Keo hỗn hợp (dual-cure)
Keo dual-cure là sự kết hợp giữa diazo và photopolymer, giúp tận dụng ưu điểm của cả hai. Keo này vừa có độ bền cao, chịu dung môi tốt, vừa cho hình ảnh sắc nét, phơi nhanh. Đây là loại keo đang được nhiều xưởng in chuyên nghiệp lựa chọn để in lụa trên vải.
Tiêu chí chọn keo chụp bản in lụa cho ngành vải
1. Độ bám lưới cao
Keo cần bám chắc vào sợi lưới nylon hoặc polyester để không bong tróc trong quá trình in. Độ bám cao cũng giúp hạn chế hiện tượng rách, nứt màng keo khi gạt dao mạnh.
2. Độ bền với dung môi và nước rửa mực
Trong in vải, người thợ thường phải dùng nhiều loại mực khác nhau như mực plastisol, mực nước, mực cao su. Vì vậy keo cần có khả năng chịu dung môi, không bị phồng rộp hoặc tan khi tiếp xúc với các chất này.
3. Độ nhạy sáng ổn định
Keo có độ nhạy sáng cao sẽ giúp thời gian phơi ngắn, hình ảnh nét hơn. Tuy nhiên cần ổn định để không bị cháy hình khi phơi quá tay, đảm bảo độ chính xác cho từng bản in.
4. Dễ rửa và tái sử dụng khuôn
Sau khi in xong, bản in cần được rửa sạch để tái sử dụng. Keo chất lượng tốt sẽ giúp rửa nhanh, không để lại cặn, không làm hư lưới in.
Quy trình chụp bản in lụa trên vải chuẩn kỹ thuật
Bước 1: Chuẩn bị lưới in
Lưới in cần được vệ sinh sạch bằng dung dịch tẩy dầu, sau đó sấy khô hoàn toàn. Bề mặt sạch giúp keo bám đều, tránh lỗ kim hoặc bong keo sau này.
Bước 2: Phủ keo chụp bản
Dùng dao gạt chuyên dụng, phủ đều keo lên hai mặt lưới. Độ dày lớp keo phụ thuộc vào yêu cầu in: in chi tiết mịn thì phủ mỏng, in mực dày thì phủ nhiều lớp hơn.
Bước 3: Sấy khô keo
Đặt khung in trong phòng tối, sấy ở nhiệt độ khoảng 35–40°C cho đến khi khô hoàn toàn. Không được sấy quá nóng để tránh keo bị đóng rắn sớm.
Bước 4: Căn phim và phơi sáng
Dán phim thiết kế lên khuôn, đưa vào máy phơi đèn UV. Thời gian phơi phụ thuộc vào loại keo, độ dày và công suất đèn, thường từ 60–120 giây.
Bước 5: Rửa bản và kiểm tra
Sau khi phơi, dùng nước áp lực nhẹ rửa phần chưa đóng rắn. Hình ảnh trên phim sẽ hiện rõ trên khuôn in. Cuối cùng, sấy khô lại và kiểm tra các vùng nét.
Các lỗi thường gặp khi chụp bản in lụa và cách khắc phục
Lỗi 1: Bong keo khỏi lưới
Nguyên nhân thường do lưới bẩn hoặc không được mài nhám kỹ. Cần làm sạch bằng dung dịch chuyên dụng và để khô hoàn toàn trước khi phủ keo.
Lỗi 2: Hình in không nét hoặc bị cháy
Có thể do phơi sáng quá lâu hoặc phim không ép sát khuôn. Cần điều chỉnh lại thời gian phơi và đảm bảo phim dán chặt không lọt sáng.
Lỗi 3: Keo bị rỗ, có bọt khí
Thường do khuấy keo mạnh tay hoặc môi trường quá ẩm. Nên để keo nghỉ 10–15 phút trước khi phủ và sấy trong phòng kín, có quạt gió nhẹ.
Mẹo giúp tăng tuổi thọ khuôn in lụa trên vải
-
Sử dụng keo chất lượng cao, chuyên dụng cho vải.
-
Bảo quản khuôn trong môi trường khô, mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
-
Khi vệ sinh bản, dùng dung dịch rửa nhẹ, không chà mạnh vào bề mặt khuôn.
-
Sau mỗi lần in, nên kiểm tra các mép khuôn và phủ lại lớp keo bảo vệ nếu cần.
Lưu ý bảo quản keo chụp bản
Keo cần được bảo quản nơi khô ráo, tránh ánh sáng trực tiếp và nhiệt độ cao. Nếu là keo hai thành phần, nên pha lượng vừa đủ dùng trong ngày, tránh để quá lâu gây giảm độ nhạy sáng. Khi chưa sử dụng, nên đậy kín nắp để tránh bay hơi và nhiễm ẩm.
TTK tự hào là đơn vị cung cấp keo chụp bản và mực in lụa hàng đầu, luôn đồng hành cùng các xưởng in trong việc tối ưu quy trình và nâng cao hiệu suất sản xuất.
Liên hệ tư vấn kỹ thuật và mẫu thử
📞 Hotline kỹ thuật: 0918.428.209
Giới thiệu
Tin tức
Tuyển dụng
Liên hệ